سعید جلیلی (راست) و کاترین اشتون (چپ) روسای هیاتهای مذاکرهکننده هستهای در مسکو
اولین نشست مذاکرات ایران و نمایندگان گروه ۱+۵ درباره فعالیتهای هستهای ایران، در مسکو به پایان رسیده است.
به گزارش رسانههای ایران، سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران و رئیس هیات مذاکرهکننده ایران پیش از آغاز گفتوگوها با نمایندگان گروه ۱+۵ گفت که این مذاکرات "آزمونی بزرگ" برای کشورهای غربی است تا نشان دهند که "آیا با پیشرفت ملت ایران موافق هستند یا نه."
مذاکرات دو روزه ایران و نمایندگان گروه ۱+۵ از امروز (دوشنبه، ۲۹ خرداد) در مسکو آغاز شده است.
مایکل مان، سخنگوی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و رئیس هیات مذاکرهکننده ۱+۵ در حاشیه این گفتوگوها به خبرنگاران گفته است که طرفهای مذاکره با ایران، همچنان به دنبال تحقق خواستههای پیشین خود، از جمله توقف غنیسازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد و تعطیلی تاسیسات غنیسازی اورانیوم فردو در نزدیکی قم هستند.
مذاکرات مسکو سومین نشست در دور جدید مذاکرات هستهای ایران با گروه ۱+۵ است. براساس گزارشها، در این گفتوگوها نمایندگان ۱+۵ دوباره درخواست پیشین خود از ایران را برای توقف غنیسازی اورانیوم در سطح ۲۰ درصد، خروج ذخایر اورانیوم غنیشده در سطح بالاتر از ۵ درصد از ایران و تعطیلی یک واحد غنیسازی اورانیوم در نزدیکی شهر قم مطرح کردهاند.
در مقابل، گفته میشود که مذاکرهکنندگان ایران هم خواهان لغو تحریمها علیه ایران و به رسمیت شناختن آنچه مقامات این کشور "حق کشور خود برای غنیسازی اورانیوم" میخوانند، هستند.
در عین حال، محمود احمدینژاد، رئیسجمهور ایران، یک روز پیش از آغاز این مذاکرات به روزنامه فرانکفورتر آلمان گفته است که ایران آماده است درباره غنیسازی ۲۰ درصدی اورانیوم وارد مذاکره شود.
به گزارش سایت رسمی ریاستجمهوری ایران، آقای احمدینژاد گفته است: "اگر کشورهای اروپایی سوخت ۲۰ درصد غنیشده را در اختیار ایران قرار دهند، (ایران) اقدام به غنیسازی در این سطح نخواهد کرد."
نمایندگان خبری رسانههای ایران که به مسکو رفتهاند، در گزارشهایی به نقل از یکی از دیپلماتهای ایران که در این مذاکرات حضور دارد، نوشتهاند که ایران در دور اول مذاکرات، "رهیافتی منسجم" در پیش گرفته است.
او گفت که انتقاد از "فرصتسوزی یکماهه ۱+۵" و عدم برگزاری نشستهای معاونان روسای هیاتهای مذاکرهکننده، "تشریح پاسخهای ایران به پیشنهادهای ۱+۵ و تبیین محورهای پیشنهادی ایران، سه گام اصلی این کشور در مذاکرات مسکو هستند.
دور پیشین این گفتوگوها در روزهای سوم و چهارم خرداد (۲۳ و ۲۴ ماه مه) در بغداد برگزار شد. اما بر اساس گزارشها، در پایان دو روز گفتوگو دو طرف پذیرفتند که "اختلافاتی جدی هنوز وجود دارد". هرچند آقای جلیلی گفت که این مذاکرات "در فضای خوبی برای طرح شفاف دیدگاهها" برگزار شده است.
مذاکرهکنندگان ایران دیروز، یکشنبه، ۲۸ خرداد، به مسکو رفتند.
'عدم آمادگی'
علی باقری، معاون دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، نزدیک به یک هفته پیش هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا را متهم کرد که در مسیر پیشرفت گفتوگوها "وقفه" ایجاد میکند.
آقای باقری و خانم اشمید از سوی روسای هیاتهای مذاکرهکننده ایران و ۱+۵ موظف بودهاند تا هماهنگی لازم را برای برگزاری نشست مسکو به عمل آورند.
اما در نامههایی که بخشهایی از متن آنها در روزهای گذشته در رسانهها منتشر شد، هر دو معاون روسای هیاتهای مذاکرهکننده مدعی شدند که طرف مقابل آمادگی لازم را برای فراهم کردن مقدمات مذاکرات هستهای ندارد.
آقای باقری خطاب به خانم اشمید نوشته بود: "اگر توافقهای هر دو طرف گفتوگو نتواند به طور شایسته در سطح معاونان و کارشناسان پیگیری شود، چه تضمینی برای موفقیت گفتوگوهای آتی خواهد بود؟"
با این حال، خبرگزاری فرانسه گزارش داده است که مقامات رسمی روسیه در تلاش هستند تا نشست ایران و ۱+۵ در مسکو با نتایجی عملی همراه باشد.
سرگئی ریابکوف، معاون وزیر امور خارجه روسیه گفته است: "دلایلی وجود دارد تا باور کرد که گام بعدی، در مسکو برداشته خواهد شد."
سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، چهارشنبه هفته گذشته (۲۴ خرداد) در سفری یکروزه به تهران با مقامات عالیرتبه ایران از جمله سعید جلیلی، سرپرست گروه مذاکرهکننده هستهای و علیاکبر صالحی، وزیر امور خارجه ایران دیدار کرد.
خبرگزاری رسمی ایران (ایرنا)، گزارش داده است که هیات مذاکرهکننده ایران در مذاکرات بغداد "بستهای متشکل از پنج محور را به طرف مقابل ارائه کرد و مقرر شد که دو طرف در نشست مسکو در باره آن گفتوگو کنند."
ایرنا اضافه کرده است که کاترین اشتون، رئیس هیات مذاکرهکننده ۱+۵ در آخرین تماس تلفنی با دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفته است که "در مذاکرات مسکو درباره بسته پیشنهادی ایران گفتوگو خواهد شد."
گروه ۱+۵ با حضور نمایندگان کشورهای بریتانیا، آمریکا، فرانسه، چین، روسیه و آلمان تشکیل شده است.
کشورهای غربی ایران را متهم میکنند که فعالیتهای هستهای خود را با اهدافی نظامی دنبال میکند، اما ایران همواره این اتهامات را رد کرده است.
با این حال، اتحادیه اروپا و آمریکا برای تحت فشار گذاشتن ایران، تحریمهایی را علیه این کشور وضع کردهاند که جدیدترین دور آنها از روزهای پایانی ماه ژوئن (نزدیک به ده روز دیگر) اجرایی خواهد شد.
گزارش شده است که لغو این تحریمها از اصلی ترین درخواستهای ایران در گفتوگو با نمایندگان ۱+۵ است.